Houbo un momento no que Alessandro Baricco estaba de moda. Fai uns ¿12? anos, todo o mundo estaba a ler ‘Seda’, a comentar ‘Océano Mar’ e a recomendar ‘Terras de cristal’. Eu entre eles. Gustábanos a súa prosa etérea, a creación de novos mundos entre exóticos e próximos e a constatación de que as súas novelas eran bonitas, desas que che deixan cun sorriso nos beizos, un ‘Amélie’ da literatura.
Cando comecei a ler ‘Emaús’, a súa última novela, deume a sensación de que se trataba de algo completamente diferente, máis complexo, psicolóxico. Despois decateime de que non o era tanto, no senso de que, ao final, tamén atopamos ese característico xeito seu de fiar fino, a través da verosimilitude, o mundo que coñecemos co mundo que imaxina. Só que nesta ocasión convértese en algo parecido a unha parábola: edúcanos sobre os soños de xuventude.
A historia é clásica. Adolescentes de clase media inxenuos e sen maldade espertan ás realidades da vida da man dunha muller atractiva, misteriosa e un pouco fresca. Só que, para estes adolescentes, o catolicismo é o centro que ordena o mundo, e a culpa, o pecado, a redención e a fe forman parte da súa natureza. O propio título fai referencia a un pasaxe da Biblia, no que os apóstolos non son quen de recoñecer a Xesús a pesares de telo diante. O que non recoñecen os nosos adolescentes é a vida real, e cando o fan, fano a través do trauma, en gran medida debido á súa grande relixiosidade (Baricco anda dicindo que non trata de posicionarse en contra ou a favor das relixións, pero queda moi claro: as relixións son malas).
Coñecemos a historia a través dun deles, o narrador, e o que sae mellor parado de toda esta aprendizaxe. Aínda que seguimos con el as súas explicacións, non exentas de ironía, hai algo que non cadra. Hai algo que nos choca. A linguaxe é plenamente adolescente, pero non se pode ser tan consciente da propia maduración. Non é crible.
Nin falla que fai. O libro é unha alegoría, unha imaxe certeira do conflito que xorde entre unha fe sen fisuras (da igual en que) e o poliédrico mundo real. Ese conflito non é bonito, non che deixa cun sorriso nos beizos, pero é moi revelador. Sen dúbida é un paso adiante para Baricco.
‘Emaús’ está editado en galego por Galaxia, en en castelán por Anagrama.
nunca lin nada de baricco, debo confesar… porque me daba un pouco de noxo cando era tan cool que estaba en todas as esquinas- Debería???
Mmm… non che vai cambiar a vida, pero Oceáno Mar a min encantoume ( a ti quizais te poña un pouco nerviosa) e este gustoume case máis.
Pero proba primeiro con Seda, que é o seu libro paradigmático.